ભારતયાત્રા-1 2017 – ચિરાગ પટેલ માર્ચ 19, 2017
ભારતમાં હું ફેબ્રુઆરી 20થી માર્ચ 04 સુધી રહ્યો. આ વેળાની ભારતયાત્રાનો મારો મુખ્ય હેતુ મહાશિવરાત્રીની રાત ઈશાના કોઈમ્બતુરમાં આવેલા કેન્દ્રમાં વિતાવવી હતો. થોડી પૂર્વભૂમિકા બાંધુ. મોટેભાગે વર્ષ 2006માં મને બે સ્વપ્ન આવ્યાં હતાં. એ સ્વપ્નો વિષે મેં 2008માં લખ્યું હતું એ તમે અહીં વાંચી શકશો: http://rutmandal.info/guj/2008/11/svapna-darshan/ આ લેખમાં #2 વિભાગનું સ્વપ્ન અહીં ફરી લખું છું.
—”
મારા સ્વપ્નમાં એક યુવાન સન્યાસી દેખાયા. તેમણે ભગવા રંગનું વસ્ત્ર શરીરે વીંટાળ્યું હતું. તેમના બાજુબન્ધ અને મણીબન્ધ પર રુદ્રાક્ષની માળા વીંટેલી હતી. તેમના કપાળે નાથ સમ્પ્રદાયના સન્યાસીઓ જેવી આભા હતી અને મસ્તક પર રાખનું ત્રીપુંડ હતું. તેમના વાળ ખુબ જ કાળા હતા. તેમને મધ્યમ કદની દાઢી હતી. તેઓ એક પર્વત પરથી નીચે ઉતરી રહ્યાં હતાં. પરંતુ તેમનામાં એક વીચીત્રતા હતી. તેમણી કોઈ કારણસર માથુ પાછળ તરફ ઢળતું રાખેલું હતું, જાણે કે કાંઈક ગરદનની ઉપર ચઢતાં દબાવી રાખેલું હોય એમ!
થોડા સમયમાં યુવાન સન્યાસી અદ્રશ્ય થઈ ગયા અને એક સીંહાસન પર બેઠેલા વૃધ્ધ સન્યાસી દેખાયા. તેમણે મારી બાજુ જોયું અને એકદમ ખડખડાટ હસ્યા. થોડી વાર હસ્યા બાદ તેમણે ડાબી આંખ મીચકારી.
“—
લગભગ 4 વર્ષ પહેલાં મેં સદગુરુ જગ્ગી વાસુદેવનો વિડીયો વ્હોટ્સએપ પર જોયો અને જોતાં જ મને સ્વપ્નમાં દેખાયેલા વૃદ્ધ સન્યાસી તરીકે મેં તેમને ઓળખી લીધા. ત્યારબાદ તેમના લેખ, વિડીયો વગેરે મેં વાંચવા/જોવા શરુ કર્યા. ગયા વર્ષે કોઇમ્બતુર નજીક વેલિયનગિરિ પર્વતમાળામાં આવેલા ઈશા કેન્દ્રમાં સદગુરુ દ્વારા નિર્મિત 112 ફૂટના આદિયોગી શિવની પ્રતિમાની પ્રાણપ્રતિષ્ઠા 2017ની મહાશિવરાત્રી પર કરવાની ઈમેલ આવી. આદિયોગીની મૂર્તિનો ફોટો જોઈને હું સ્તબ્ધ રહી ગયો! મારા સ્વપ્નમાં દેખાયેલા યુવાન સન્યાસીને એ મૂર્તિ મળતી આવતી હતી અને આદિયોગીનો ચહેરો પણ સહેજ પાછળ ઢળતો હતો! આદિયોગીની મૂર્તિ અહીં જોઈ શકાશે: http://isha.sadhguru.org/blog/video/consecration-adiyogi-mahashivratri/
બસ, આ ઈમેલ પછી મહાશિવરાત્રીના કાર્યક્રમમાં જવાનું મેં નક્કી કરી દીધું.
હું ભારતમાં અમદાવાદ એરપોર્ટ પર ફેબ્રુઆરીની 20મી તારીખે વહેલી સવારે ઉતર્યો. મિત્ર દિગંત મને લેવા આવ્યો હતો. અમદાવાદ એરપોર્ટ મને ચાર વર્ષમાં થોડું ઝાંખું પડી ગયેલું લાગ્યું.
અમે દિગંતની ગાડીમાં વડોદરા પહોંચ્યા. બે વર્ષમાં વડોદરા ઘણું બદલાયેલું લાગ્યું. વડોદરા હવે ભારતની કેન્દ્રીય સરકારના “સ્માર્ટ સીટી” કાર્યક્રમમાં સ્થાન પામ્યું હોઈ વધુ ઝડપે પ્રગતિ કરી રહ્યું છે.
મારા માતાજી રોહિણીબેન 10 દિવસની બેલુરમઠ , ગંગાસાગર, શ્રીરામકૃષ્ણ/સ્વામી વિવેકાનંદ /મા શારદામણિદેવીના જન્મસ્થળ વગેરેની યાત્રાએથી આજે જ આવ્યા હતા. દિગંતે મને જીઓનું સીમકાર્ડ આપ્યું અને અમર્યાદિત યોજના હજુ ચાલુ હોવાથી મને તો મજા પડી ગઈ. જીઓ મેરે લાલ! વ્હૉટ્સ ઍપ પર પારુલ, વૃંદ, સ્વરા સાથે વિડીયો કૉલની ગુણવત્તા સારી હોવાથી મજેથી વાતો થઈ. પારુલને વિડીયો કૉલ દ્વારા વડોદરા-દર્શન કરાવ્યું. સાંજે ન્યુરોસર્જન-સ્પાઈન સર્જન મિત્ર રાકેશ લુહાણાની મુલાકાત થઈ. મમ્મીના હાથનું ભોજન માણ્યું. હજુ શિયાળાની અસર હોવાથી શાકભાજી સરસ હતાં. ભારતમાં મળતાં શાકભાજી/ફળ જેવી મીઠાશ અમેરિકામાં નથી હોતી.
21મી ફેબ્રુઆરી મંગળવારે હું વડોદરા જ હતો. મિત્ર અનંત અને વિવેક સાથે દિગંતની ઓફિસ પર મેળાપ થયો. દિગંતના પિતાજી બંકિમકાકા સાથે વાતચીતમાં અમે બીજા દિવસે અમદાવાદ જવાના હતા એની વાત નીકળી. તેમને અમને સદાશિવ આશ્રમની મુલાકાત લેવા કહ્યું. સદાશિવ આશ્રમ અને ઋષિ શ્રીસદાશિવનો પરિચય મને વર્ષોથી હતો પરંતુ આ આશ્રમની મુલાકાત લેવા વિષે હું ભૂલી ગયો હતો! એ યાદ સળવળી ઉઠી.
અમે લતીપુરા ગામની મુલાકાતે ઉપડ્યા. મારી પત્ની પારુલના માસીનું એ ગામ. ત્યાં મારા સાસુ મધુકાન્તાબેન માસીના ઘરે રોકાયા હતા. માસીના દીકરા મિનેષ, વહુ જાનકી અને પૌત્ર પૂર્વ અને બીજા માસી કપિલાબેનની મુલાકાત થઇ.ત્યારબાદ અમે વડોદરા આમંત્રણ રેસ્ટોરન્ટમાં ગુજરાતી થાળી જમવા ભેગા મળ્યા. અમેરિકાથી આવેલા પારુલના ભાભી રીનાબેન, તેમની ભાણી પ્રિષા, ભત્રીજી શેલી, પારુલના મામાની દીકરી અમિતા, જમાઈ રાકેશ, દીકરો સૌમ્ય, પારુલના સબંધી ભાઈ મહેશભાઈ, મારા સાસુ મધુબેન, મિનેષ, જાનકી, પૂર્વ, કપિલામાસી, મારા માતાજી રોહિણીબેન, દિગંત, તેની પત્ની શીતલ , પુત્રી ફોરમ , પિતાજી બંકિમકાકા , માતાજી ત્રિગુણાબેન ભેગા થયા હતા.
22 ફેબ્રુઆરી બુધવારે હું અને દિગંત સવારે અમદાવાદ જવા નીકળી પડ્યા. મિત્ર ધર્મનો ફોન આવ્યો કે એ સાબરમતી વિસ્તારના એના ઘરેથી નીકળ્યો છે અને અમને ઘોડાસર પાસે મળશે. વડોદરા-અમદાવાદ એક્સપ્રેસ વે 1 કે જે ભારતનો પહેલો એક્સપ્રેસ વે છે એ અમદાવાદ જ્યાં પૂરો થાય એ જગ્યા ઘોડાસર. અમે ધર્મનો ફોન આવ્યો ત્યારે વડોદરાના છાણી વિસ્તારમાં હતા અને લારી પર મસ્ત ચા પી રહ્યા હતા. દિગંત કહે, “ધર્મ અત્યારે બસમાં બેઠો છે પણ આપણે એના કરતા વહેલા ઘોડાસર પહોંચી જઈશું.” અને ખરેખર, અમે ઘોડાસર પહોંચ્યા એની 15-20 મિનિટ પછી જ ધર્મ આવ્યો!
ધર્મની બહેન પૂર્વીને એના ઘરે મળી, સાબરમતી નદી કિનારાનો નવો બંધાયેલો કાંઠો જોયા બાદ અમે ધર્મની ઘરે પહોંચ્યા. ધર્મના માતાજી લીલામાસીએ બહુ જ મજાનું ભોજન બનાવ્યું હતું. ધર્મના પિતાજી દિલીપકાકાએ એટલા ભાવથી ભોજન પીરસ્યું કે બેઠા પછી ઉભા થવાના હોશ ના રહ્યા. ધર્મની ઢીંગલી રૂસ્વાના મનમોહક સ્મિતથી મીઠો મુખવાસ પામ્યા. પછી અમે મોટેરા સદાશિવ આશ્રમની મુલાકાતે ઉપડ્યા.
મોટેરામાં સદાશિવ આશ્રમ અને આશારામ બાપુનો આશ્રમ એકસાથે છે. અમે ત્યાં પહોંચ્યા અને દેખીતો તફાવત ઉડીને આંખે વળગ્યો.આશારામ બાપુના આશ્રમમાં હજુ લોકોનો પ્રવાહ હતો; જયારે સદાશિવ આશ્રમમાં ચકલાં, પોપટ અને એક આશ્રમ રહેવાસી ભાઈ સિવાય અમે ત્રણ મિત્રો જ હતાં.
આશ્રમમાં જતાં જ રસ્તાની બંને બાજુ સુંદર મજાના પાટિયા મુકેલા છે જેમાં વેદ, મંત્ર, મહાતિબલા મહાવિદ્યા વગેરે વિષે માહિતી છે. જમણી બાજુ શક્તિપીઠ છે જ્યાં દિવસમાં ત્રણ વખત મંત્રોચ્ચાર સાથે આહુતિ અપાય છે. ત્યારબાદ ત્રણ નાના મંદિરો છે અને પછી આવે છે ધ્યાનખંડ. મંદિરોની પાછળ આશ્રમવાસીઓને રહેવાની જગ્યા છે અને ડાબી બાજુ કાર્યાલય આવેલું છે. ધ્યાનખંડથી થોડે દૂર શ્રી સદાશિવજીનું સાધનાનું સ્થળ એવું એક ભોંયરું આવેલું છે જે માત્ર ગુરુ પૂર્ણિમાએ ખોલવામાં આવે છે. કાર્યાલયમાં શ્રીસદાશિવના પુસ્તકો મળે છે. આશ્રમ પૂરો થાય ત્યાં પાછળ સાબરમતી નદીનો પટ નજરે પડે છે. સમગ્ર આશ્રમમાં એક અનોખી શાંતિનો અનુભવ થાય છે. વળી, લોકોની અવરજવર ના હોવાથી સમગ્ર પરિસર પોતીકો હોવાનો ભાસ થાય છે. આશ્રમનું દરેક સ્થાનક શાંતિથી માણી શકાય.
અમે મિત્રો દરેક મંદિરમાં દર્શન કરી ધ્યાન ખંડમાં બેઠા. ધ્યાનખંડમાં આશ્રમના સ્થાપક સંત શ્રી સદાશિવની મૂર્તિ, ચાખડીઓ, અને ગાયત્રી મા અને શ્રી સદાશિવના ફોટા છે. તેમની મૂર્તિ આગળ આરસમાં કોતરેલું શ્રીયંત્ર છે. આ સ્થળના ફોટા તમે આ લિન્ક પર જોઈ શકશો: https://1drv.ms/f/s!Ai1KZ3s17Z27iGqwzoHqRtJv4y8f . ત્યાં મને ધ્યાન દરમ્યાન માથામાં કપાળથી ઉપરના ભાગે સતત ઠંડકનો અનુભવ થયો.જાણે, કોઈએ ઉપરથી ઠંડુ પ્રવાહી માથામાં રેડ્યું હોય! દશેક મિનિટ ધ્યાન કરી હું જાગ્રત થયો અને એકાએક મને ૐકાર કરવાનું મન થયું. મેં ૐનો ઉચ્ચાર કરવો શરુ કર્યો અને કોઈ કારણસર અડધે અટકી ગયો. પરંતુ બાકીના ૐનો ઉચ્ચાર ધ્યાનખંડે પોતે પૂરો કર્યો!!! ત્યારે જ અમને ધ્યાનખંડની વિશિષ્ટતાનો ખ્યાલ આવ્યો. એટલે મેં ફરી ૐકારનું અડધું ઉચ્ચારણ કરી આ ઘટનાનો વિડીયો લઇ લીધો જે તમે અહીં જોઈ/સાંભળી શકશો: https://www.youtube.com/watch?v=aD2hJme_A0M અવાજ બરાબર રેકોર્ડ થયો ના હોવાથી, એકદમ શાંતિમાં સાંભળશો તો ખ્યાલ આવશે. અમે ખંડમાં એકદમ ધીમા અવાજ કર્યા અને અનુભવ્યું કે સમગ્ર ખંડમાં એ અવાજ અનેકગણો મોટો થઈને પ્રસરતો હતો! પછી બહાર નીકળી અમે શક્તિપીઠ તરફ ગયા. ત્યાં આશ્રમવાસી એક ભાઈ મળી ગયા અને તે શક્તિપીઠની ચાવી લઇ આવ્યા. અમે બહાર રાખેલા નળ આગળ પગ અને હાથ ધોઈ અંદર ગયા.
શક્તિપીઠમાં વચ્ચે શ્રીયંત્ર આકારની વેદિકા છે અને ચારે બાજુ ઉંચી પીઠ પર બેસવાના પાટલા જેવા આસન બનાવેલા છે. આસનોની વર્તુળાકાર હાર વચ્ચે શ્રીયંત્ર કોતરેલા આરસના પથ્થર છે. શક્તિપીઠમાં મોટા અક્ષરે બલાતિબલા મહામંત્ર લખેલો છે અને શ્રી સદાશિવે બતાવેલા અનેક મંત્રો સાથે વેદિકામાં સવાર-બપોર-સાંજ આહુતિ આપવામાં આવે છે. પીઠમાં નવદુર્ગાના કૅન્વાસ ચિત્ર સાથે માતાના ત્રણ સ્વરૂપની મૂર્તિઓ છે.
અમે પહોંચ્યા એ સમયે યજ્ઞ બંધ હતો. અમે વેદિકાની પ્રદક્ષિણા ફરી, ભસ્મનું તિલક કરી પ્રસાદ લીધો. મેં થોડી ભસ્મ એક કાગળમાં લઈ લીધી જે મમ્મી, પારુલ, વૃંદ, સ્વરા માટે હતી. બહાર નીકળી મેં શ્રી સદાશિવ લિખિત જીવન વિજ્ઞાન પુસ્તક વિષે આશ્રમવાસી ભાઈને પૂછ્યું. તેઓ કાર્યાલય ખોલી એક પ્રત મારા માટે લઈ આવ્યા અને બીજી મંત્રોચ્ચારની પુસ્તિકા જે શક્તિપીઠમાં આહુતિ માટે ઉપયોગમાં લેવાતી હતી એ મને આપી. તેમણે જણાવ્યું કે, આહુતિ માટે તેઓ બીજી પ્રત લઈ લેશે. પરમ શાંતિ અને સંતોષ સાથે અમે આશ્રમની મુલાકાત પુરી કરી. ધર્મ આ સ્થળથી પાંચ જ મિનિટના અંતરે રહે છે પણ તેને કોઈ માહિતી નહોતી. મેં તેને અઠવાડિયે એક વાર આશ્રમની મુલાકાત લઇ ધ્યાન કરવા જણાવ્યું.
પછી અમે અમદાવાદનો ભારે ટ્રાફિક માણતા વેજલપુર શ્રી જુગલકિશોર વ્યાસ, જેમને હું જુ.કાકા કહું છું,ના ઘરે પહોંચ્યાં. જુ.કાકા સાથે મારો વર્ષોનો પરિચય છે – ગુજરાતી નેટ જગત દ્વારા! નેટજગતના વાચકોને જુ.કાકાનો પરિચય આપવો એટલે હસ્તામલક ન્યાય! તેમની સાથેના પરિચય બાદ ઘણીવાર ભારત આવ્યો છું, પરંતુ એક કે બીજા કારણસર મુલાકાત શક્ય નહોતી બનતી. એટલે આ પ્રવાસમાં તો જુ.કાકાને મળવું નક્કી જ હતું. જુ.કાકા સાથે ટૂંકી પરંતુ સંતોષપ્રદ અને સુખદ મુલાકાત રહી. જુ.કાકા સાથે મજાની વાતો થઈ. કાકા તરફથી અમૂલ્ય પુસ્તકની ભેટ મળી. દિગંત અનેકવાર જુ.કાકાના ઘર નજીક આવી ચુક્યો હતો એ ત્યાં ગયા પછી ખબર પડી!
હવે અમારે મિત્ર રવિને મળવાનું હતું. તેના ઘરે પહોંચતા પહેલા ગુલબાઈ ટેકરા નજીક સિઝન્સમાંથી થોડી ખરીદી કરી. પછી પરંપરાગત વસ્ત્રો માટે આલ્ફા મૉલ ગયા. ત્યાં બધી અમેરિકન/યુરોપીઅન બ્રાન્ડના કપડાંની દુકાનો હતી. અમારા માટે એ નવાઈ નથી, જયારે ભારતવાસીઓ માટે એ બધી બ્રાન્ડ મોટી વાત છે. ભારતમાં પાશ્ચાત્ય વસ્તુઓ/કપડાંની ભારે માંગ છે, જયારે અમેરિકાથી આવતા પ્રવાસીઓ માટે પરંપરાગત વસ્તુઓ/કપડાંની. થોડી દડમજલ પછી ભારતીય વસ્ત્રોની દુકાનો મળી અને ખરીદી કરી.
સાંજે મિત્ર રવિનો જન્મદિવસ હતો અને તેના ઘરે ઉજવણીમાં અમે મિત્રો સહભાગી થયા. રવિની દીકરી માયરા સાથે મજાની પળો માણી. રવિથી મોટા તેના ભાઈ રજનીએ મજાની ઈન્ડો-ચાઈનીઝ વાનગીઓ બનાવી હતી. મને હંમેશા ચાઈનીઝ વાનગી વધારે સુપાચ્ય અને સ્વાદિષ્ટ લાગી છે. રવિની પત્ની, દીકરો, ભાઈ, ભાભીઓ, માતા-પિતા, ભત્રીજા-ભત્રીજીઓ અને અમે મિત્રો ભેગા મળી નાનું સરખું ઉજવણું બની ગયું. પછી હું અને દિગંત ધર્મને ઘોડાસર પાછો ઉતારી વડોદરા પ્રયાણ કર્યું.
મારા 2017ના ભારતપ્રવાસનું આ પહેલું ચરણ! બીજાં બે ચરણ ટૂંક સમયમાં પ્રસ્તુત કરીશ.